Formuła 1

Informacje o wyćigach formuły 1:

Formuła 1 to cykl najbardziej prestiżowych wyścigów samochodowych na świecie, znanych również jako wyścigi Grand Prix, a jednocześnie klasa biorących w nich udział jednomiejscowych samochodów wyścigowych o otwartym nadwoziu. Sport zapoczątkowany został w Europie, ale obecnie jest sportem międzynarodowym, wyścigi są lub były organizowane w Europie, obu Amerykach, Afryce, Azji i Australii. W trakcie sezonu odbywają się wyścigi (w sezonie 2006 odbyło się 18 eliminacji), znane jako grand prix, na wydzielonych torach ulicznych lub na specjalnie stworzonych do tego celu torach nie-ulicznych.

Zasady Formuły 1 regulowane są przez FIA (Fédération Internationale de l'Automobile), której prezydentem jest Max Mosley. Za stronę finansową i medialną Formuły 1 odpowiedzialna jest Formula One Management, której prezydentem jest Bernie Ecclestone.

Historia

 

Mistrz Świata 2007 - Kimi Räikkönen

Seria wyścigów od których wywodzi się obecne F1 została zapoczątkowana w przedwojennej Europie w latach 20 i 30 XX wieku. Formalną klasyfikację kierowców zaczęto stosować od roku 1950, a klasyfikację konstruktorów od roku 1958. Organizowane były także nie-mistrzowskie wyścigi Formuły 1, ale zaprzestano ich organizowania we wczesnych latach 80 XX wieku. Regulamin F1 ulegał zmianom, wraz z rozwojem technologii produkcji samochodów. Pod koniec lat 50 zaczęto konstruować samochody z umieszczoną z tyłu jednostką napędową, w latach 60 zaczęto stosować skrzydła, a pod koniec lat 70 Lotus wykorzystał efekt "ground effect". W latach 80 zapoczątkowana została era silników z turbodoładowaniem, które osiągały moc ponad 1000 koni mechanicznych (750 kW). Były to pojazdy o największej mocy jakie kiedykolwiek uczestniczyły w tych wyścigach.

W latach 80 zaczęto stosować wiele usprawnień, które konstruowane były z myślą aby zapewnić kierowcom łatwiejsze prowadzenie pojazdów. Te usprawnienia to m.in.: aktywne zawieszenie, automatyczne skrzynie biegów, sterowanie wszystkimi czterema kołami i system kontroli trakcji. Niektóre z tych usprawnień były zaczerpnięte ze zwykłych samochodów ulicznych, ale inne, np. aktywne zawieszenie czy hamulce tarczowe, były specjalnie zaprojektowane dla Formuły 1 a potem znalazły zastosowanie w samochodach ulicznych.

W latach 90 żadna ze stajni wyraźnie nie dominowała, najwięcej tytułów zdobył WilliamsF1, siedmiu kierowców zdobyło tytuły mistrza świata. Byli to kolejno:Ayrton Senna w sezonach 1990 i 1991 ; Nigel Mansell w sezonie 1992 ; Alain Prost w sezonie 1993 ; Michael Schumacher w sezonach 1994 i 1995 ; Damon Hill w sezonie 1996 ; Jacques Villeneuve w sezonie 1997 oraz Mika Hakkinen w sezonach 1998 i 1999.

Od roku 1984, wyścigi Formuły 1 są zdominowane przez trzy stajnie: McLaren, Ferrari i Williams. Tylko w czterech sezonach od tego czasu mistrzostwa nie zdobywał kierowca z któregoś z tych zespołów (Michael Schumacher w sezonach 1994 i 1995 zdobył tytuły dla stajni Benetton, a w sezonach 2005 i 2006 Fernando Alonso dla stajni Renault). W ostatnich latach znaczącą przewagę uzyskało jednak Ferrari wraz Michaelem Schumacherem, którzy od 1999 nieprzerwanie zdobywali tytuły mistrza konstruktorów, a od sezonu 2000 tytuły mistrza kierowców. Koniec ich dominacji przyniósł sezon 2005, gdy najmłodszym Mistrzem Świata w historii Formuły 1 został Alonso, który ponownie powtórzył swój sukces w następnym sezonie w 2006 roku.

W sezonie 2007 bój o mistrzostwo stoczyły zespoły McLaren i Ferrari. Pierwszy z nich został zdyskwalifikowany w klasyfikacji konstruktorów w wyniku tzw. afery szpiegowskiej. Alonso i debiutujący Hamilton wydawali się jednak głównymi kandydatami do tytułu. Decydującym wyścigiem było ostatnie w sezonie Grand Prix Brazylii. Niespodziewanie nowym Mistrzem Świata został Kimi Räikkönen z Ferrari.

Samochody i technologia

 

Jenson Button podczas Grand Prix Kanady 2006 - Honda RA106

Nowoczesne samochody Formuły 1 to jednomiejscowe pojazdy o otwartym nadwoziu, kołach wystających poza ich obrys i spojlerach zamontowanych z przodu i z tyłu. Konstrukcja bolidu musi być zgodna z precyzyjnymi przepisami wydawanymi przez FIA. Nie jest to jednak główną przyczyną braku widocznych głębokich różnic w wyglądzie współczesnych bolidów. Dobre rozwiązania szybko się rozpowszechniają wśród zespołów, w efekcie czego, bolidy upodabniają się do siebie. Działa to na zasadzie podobnej do doboru naturalnego. Cały sztab ludzi odpowiedzialny jest za wypatrzenie nowych pomysłów konkurencji. Mimo, że przepisy Formuły 1 uniemożliwiają sprzedaż konstrukcji danego zespołu (konstruktora) innej stajni, zdarza się, że powiązane ze sobą zespoły mają podobne bolidy.

Silnik umieszczany jest tuż za fotelem kierowcy i stanowi integralną część podwozia, co oznacza, że z przodu jest do niego podłączony kokpit, a z tyłu skrzynia biegów wraz z tylnym zawieszeniem. Są to jednostki V8 o pojemności 2400 ccm. Ich moc wynosi około 750 KM (stare jednostki V10 miały moc bliską 1000 KM), a ich obroty dochodzą do 19 000 na minutę. Wysilony silnik produkuje ok. 1 750 kW ciepła, które musi być odprowadzone, zazwyczaj do atmosfery, poprzez chłodnice, które umieszczone są po bokach samochodu.

Samochody Formuły 1 używają półautomatycznych, sekwencyjnych skrzyń biegów z maksymalnie siedmioma biegami do przodu i jednym do tyłu (obowiązkowym). Kierowca daje sygnał zmiany biegów używając łopatek umieszczonych za kierownicą. W zależności z której strony łopatka zostanie pociągnięta, bieg zostaje zwiększony lub zredukowany. Dzięki takiemu rozwiązaniu kierowca ma możliwość zmiany biegów bez odrywania rąk od kierownicy.

Dzięki coraz bardziej rozwiniętej technologii, bolidy Formuły 1 osiągają oszałamiające szybkości i przyspieszenie. Większość współczesnych bolidów ma następujące osiągi:

• 0-96 km/h (0-60 mil/h) w 2,3 sekundy
• 0-160 km/h (0-100 mil/h) w 3,6 sekundy
• 0-160-0 km/h w 6,6 sekundy
• 290-0 km/h w 3,5 sekundy (hamowanie)

Mimo wprowadzenia ciągłych zmian w przepisach, konstruktorzy poprawiają osiągi swoich samochodów, zwiększając moc silników i efektywność aerodynamiki. Nowe przepisy na sezon 2005 zredukowały siłę docisku o ok. 28%, z czego prawie całą odzyskano poprzez poprawę innych elementów.

Konstruktorzy i kierowcy

W sezonie 1950, który był pierwszym oficjalnym, do rywalizacji stanęło osiemnaście zespołów, jednak ze względy na rosnące koszty wiele z nich wycofało się bardzo szybko. W sezonie 2007 rywalizuje jedenaście zespołów, każdy reprezentowany przez dwóch kierowców. Ferrari to jedyny zespół, który jest aktywny od początku istnienia mistrzostw. Jest to zespół fabryczny - podobnie jak BMW Sauber, Honda, Renault, Spyker i Toyota. Red Bull Racing i Scuderia Toro Rosso są własnością austriackiego producenta napojów - firmy Red Bull. McLaren jest spółką, w której 40% posiada DaimlerChrysler. Jedynymi tak zwanymi prywatnymi zespołami w stawce pozostały: Williams i Super Aguri, japoński zespół jest jednak silnie powiązany z Hondą.

Aktualna lista startowa

	Zespół		Samochód		Silnik	Typ	Opony	Nr		Kierowcy
GBR	Vodafone McLaren Mercedes	GBR	McLaren MP4-22	DEU	Mercedes-Benz FO108T	2,4l V8	B	1	ESP	Alonso, FernandoFernando Alonso
GBR	Vodafone McLaren Mercedes	GBR	McLaren MP4-22	DEU	Mercedes-Benz FO108T	2,4l V8	B	2	GBR	Hamilton, LewisLewis Hamilton
FRA	ING Renault F1 Team	FRA	Renault R27	FRA	Renault RS27	2,4l V8	B	3	ITA	Fisichella, GiancarloGiancarlo Fisichella
FRA	ING Renault F1 Team	FRA	Renault R27	FRA	Renault RS27	2,4l V8	B	4	FIN	Kovalainen, HeikkiHeikki Kovalainen
ITA	Scuderia Ferrari Marlboro	ITA	Ferrari F2007	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	5	BRA	Massa, FelipeFelipe Massa
ITA	Scuderia Ferrari Marlboro	ITA	Ferrari F2007	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	6	FIN	Räikkönen, KimiKimi Räikkönen
JPN	Honda Racing F1 Team	JPN	Honda RA107	JPN	Honda RA807E	2,4l V8	B	7	GBR	Button, JensonJenson Button
JPN	Honda Racing F1 Team	JPN	Honda RA107	JPN	Honda RA807E	2,4l V8	B	8	BRA	Barrichello, RubensRubens Barrichello
DEU	BMW Sauber F1 Team	DEU	BMW F1.07	DEU	BMW P87	2,4l V8	B	9	DEU	Heidfeld, NickNick Heidfeld
DEU	BMW Sauber F1 Team	DEU	BMW F1.07	DEU	BMW P87	2,4l V8	B	10	POL	Kubica, RobertRobert Kubica
JPN	Panasonic Toyota Racing	JPN	Toyota TF107	JPN	Toyota RVX-07	2,4l V8	B	11	DEU	Schumacher, RalfRalf Schumacher
JPN	Panasonic Toyota Racing	JPN	Toyota TF107	JPN	Toyota RVX-07	2,4l V8	B	12	ITA	Trulli, JarnoJarno Trulli
AUT	Red Bull Racing	AUT	Red Bull RB3	FRA	Renault RS27	2,4l V8	B	14	GBR	Coulthard, DavidDavid Coulthard
AUT	Red Bull Racing	AUT	Red Bull RB3	FRA	Renault RS27	2,4l V8	B	15	AUS	Webber, MarkMark Webber
GBR	AT&T WilliamsF1 Team	GBR	Williams FW29	JPN	Toyota RVX-07	2,4l V8	B	16	DEU	Rosberg, NicoNico Rosberg
GBR	AT&T WilliamsF1 Team	GBR	Williams FW29	JPN	Toyota RVX-07	2,4l V8	B	17	JPN	Nakajima, KazukiKazuki Nakajima
ITA	Scuderia Toro Rosso	ITA	Toro Rosso STR02	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	18	ITA	Liuzzi, VitantonioVitantonio Liuzzi
ITA	Scuderia Toro Rosso	ITA	Toro Rosso STR02	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	19	DEU	Vettel, SebastianSebastian Vettel
NLD	Etihad Aldar Spyker F1 Team	NLD	Spyker F8-VIIB	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	20	DEU	Sutil, AdrianAdrian Sutil
NLD	Etihad Aldar Spyker F1 Team	NLD	Spyker F8-VIIB	ITA	Ferrari 056	2,4l V8	B	21	JPN	Yamamoto, SakonSakon Yamamoto
JPN	Super Aguri F1	JPN	Super Aguri SA07	JPN	Honda RA807E	2,4l V8	B	22	JPN	Sato, TakumaTakuma Sato
JPN	Super Aguri F1	JPN	Super Aguri SA07	JPN	Honda RA807E	2,4l V8	B	23	GBR	Davidson, AnthonyAnthony Davidson

Numer 13 został użyty dwukrotnie: w Grand Prix Meksyku 1963 i w Grand Prix Wielkiej Brytanii 1976. W użyciu był również numer 0. W roku 1973 przez Jody Scheckter i w sezonach 93 i 94 przez Damona Hilla.